Χρησιμα αρθρα

Ενημέρωση για θέματα Γυναικολογίας, Εμβρυολογίας και Μαιευτικής.

αρθρο

13

ΝΟΕ/2022

Εγκυμοσύνη και γυμναστική

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες φροντίζουν το σώμα τους και προσπαθούν να εντάξουν στην καθημερινότητα τους την γυμναστική. Τι γίνεται όμως όταν διανύουν μια κύηση;

Μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν πως η φυσική άσκηση στη διάρκεια της κύησης είναι ασφαλής για τη μητέρα και το έμβρυο. Ιδανική άσκηση για την έγκυο είναι η αεροβική γυμναστική (κολύμπι, χορός, γρήγορο περπάτημα) και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης (pilates, yoga, βαράκια). Το όφελος της εγκύου από την άσκηση είναι σωματικό, αλλά και ψυχολογικό.

Η άσκηση:
  • προσφέρει ευεξία
  • μειώνει τη δημιουργία κιρσών και το πρήξιμο ποδιών και αστραγάλων
  • περιορίζει το αίσθημα κόπωσης της εγκύου
  • προετοιμάζει το σώμα για τη διαδικασία του τοκετού (η γυμναστική δυναμώνει τους μύες της λεκάνες )
  • διευκολύνει την έγκυο να ανεχτεί το βάρος που παίρνει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
  • περιορίζει την πρόσληψη σωματικού βάρους
  • βοηθάει στην οσφυαλγία που συχνά προκαλεί η κύηση περιορίζοντας το σωματικό βάρος, ελαττώνει τη συχνότητα εμφάνισης του Σακχαρώδη Διαβήτη της κύησης, της Υπέρτασης της κύησης και της Προεκλαμψίας.
  • δρα αγχολυτικά και περιορίζει το στρες και τις αϋπνίες.
  • γυναίκες που κάνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης στην εγκυμοσύνη τείνουν να έχουν συντομότερη διάρκεια τοκετού και λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών τοκετού.
Η άσκηση της εγκύου πρέπει να γίνεται με ασφάλεια για να αποφευχθούν μερικοί κίνδυνοι όπως:
  • Μεγάλη αύξηση θερμοκρασίας (υπερθερμία)
    Όταν γυμνάζεται η έγκυος , η συνολική θερμοκρασία του σώματος της αυξάνεται περισσότερο από το κανονικό.
  • Χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση)
    Όταν ξαπλώνει η έγκυος ανάσκελα, το έμβρυο πιέζει τα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία της. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η κυκλοφορία του αίματος στο σώμα να γίνεται πιο αργά, με αποτέλεσμα την υπόταση. Αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί μετά τις 16 εβδομάδες εγκυμοσύνης.
  • Σωματικός τραυματισμός
    Κατά την εγκυμοσύνη οι αρθρώσεις χαλαρώνουν. Η έγκυος μπορεί να λυγίσει ή να τεντώσει συγκεκριμένα μέρη του σώματός της περισσότερο απ’ το κανονικό, όπως τους αγκώνες, τους καρπούς, τα δάχτυλα και τα γόνατα. Τα παραπάνω παρατηρούνται επειδή οι ορμονικές αλλαγές επηρεάζουν τους συνδέσμους που στηρίζουν κανονικά τις αρθρώσεις , οι οποίες με τη σειρά τους χαλαρώνουν προετοιμάζοντας το σώμα για τον τοκετό. Όταν λοιπόν οι αρθρώσεις και οι σύνδεσμοι είναι λιγότερο σταθεροί, υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος τραυματισμού.
Η έγκυος διατρέχει περισσότερους κινδύνους όταν κάνει ακατάλληλα είδη άσκησης αλλά και όταν γυμνάζεται υπερβολικά.

Τι πρέπει να γνωρίζει η έγκυος που ασχολείται με την γυμναστική:
  • Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τόσο η αερόβια γυμναστική όσο και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης θεωρούνται ασφαλείς και ευεργετικές.
  • Η έγκυος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πρέπει να τρέφεται σωστά. Η γλυκόζη του αίματος αποτελεί πηγή ενέργειας τόσο για την ίδια την έγκυο όσο και για το μωρό.
  • Οι ασκήσεις δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 45 λεπτά την ημέρα.
  • Πριν αλλά και κατά την διάρκεια της άσκησης θα πρέπει η έγκυος να πίνει πολλά υγρά για να μειωθεί ο κίνδυνος υπερθερμίας.
  • Κατά τη διάρκεια της γυμναστικής θα πρέπει η έγκυος να είναι σε θέση να κάνει κανονική συζήτηση. Αν μιλάει λαχανιασμένα, τότε μάλλον γυμνάζεται υπερβολικά.
  • Στόχος της γυμναστικής στην εγκυμοσύνη είναι να παραμείνει η έγκυος σε φόρμα και όχι ν’ αποκτήσει σώμα αθλήτριας.
  • Η συχνότητα των ασκήσεων πρέπει να κυμαίνεται στις 3-5 φορές ανά εβδομάδα, ανάλογα το είδος, την καταπόνηση και τη διάθεση της εγκύου.
  • Θα πρέπει να αποφεύγονται ασκήσεις όπου υπάρχει περίπτωση να χάσει την ισορροπία της, όπως ιππασία ή σκι κλπ.
  • Θα πρέπει να αποφεύγονται αθλήματα επαφής, όπου υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού της κοιλιάς, όπως kick boxing, τζούντο, σκουός κλπ.
  • Η άσκηση πρέπει να διακόπτεται όταν η έγκυος εμφανίσει δύσπνοια, ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών, κεφαλαλγία , κολπική αιμόρροια, συσπάσεις, έντονη κόπωση. Δεν πρέπει να συνεχίσει την άσκηση και πρέπει να επικοινωνήσει άμεσα με τον γιατρό της.
  • Αν προϋπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας, θα πρέπει η έγκυος να συμβουλευτεί οπωσδήποτε τον γυναικολόγο της.
  • Οι ασκήσεις πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και αμέσως μετά τον τοκετό μειώνουν τον κίνδυνο ακράτειας (ούρων και κοπράνων) που μπορεί να υπάρξει στο μέλλον.
Για να γίνουν σωστά οι ασκήσεις Kegel, θα πρέπει πρώτα η έγκυος να εντοπίσει τους μύες της λεκάνης της που πρέπει να γυμνάσει και στη συνέχεια να εξασκηθεί ώστε να εφαρμόσει σωστά τις απαιτούμενες εναλλαγές σύσφιξης και χαλάρωσης.

Για να βρει ποιοι είναι οι μύες που θέλει να γυμνάσει, πρέπει να προσπαθήσει να διακόψει την ενούρηση ενώ βρίσκεται στην τουαλέτα. Αυτοί είναι οι μύες του πυελικού εδάφους.

Για να πραγματοποιηθούν οι ασκήσεις Kegel, η ουροδόχος κύστη θα πρέπει να είναι εντελώς άδεια. Η έγκυος ξαπλώνει ανάσκελα και σφίγγει τους μύες για 5 δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια χαλαρώνει τους μύες της λεκάνης για 5 δευτερόλεπτα. Οι ασκήσεις Kegel γίνονται σε οποιαδήποτε στάση και είναι πολύ εύκολες στην εκτέλεσή τους.
  • Για τις περισσότερες γυναίκες, είναι ασφαλές να γυμνάζονται μετά τον τοκετό, αμέσως μόλις εκείνες νιώσουν έτοιμες.
  • Η γυμναστική δεν επηρεάζει την ποσότητα γάλακτος που παράγεται, ούτε την ποιότητά του.
Το πρόγραμμα άσκησής σας πρέπει να είναι σχεδιασμένο ούτως ώστε να σας διατηρήσει σε φόρμα και όχι να σας χαρίσει σώμα αθλήτριας ή να σας προετοιμάσει για αγώνες.

Ενδεικτικά για τις ασκήσεις:
Στο 1ο τρίμηνο θα ήταν φρόνιμο η έγκυος να ακολουθήσει ήπια γυμναστική δραστηριότητα, όπως το περπάτημα και το κολύμπι. Οι ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης βοηθούν στη βελτίωση της γενικότερης φυσικής κατάστασης και περιλαμβάνουν αργές, ελεγχόμενες κινήσεις όπως ασκήσεις με βάρη αλλά και οι ασκήσεις Kegel.
Στο 2ο τρίμηνο η έγκυος θα μπορούσε να ασχοληθεί με το τρέξιμο , το κολύμπι, την αεροβική άσκηση σε χαλαρά επίπεδα και το στατικό ποδήλατο. Θα πρέπει να αποφύγει ασκήσεις με: έντονο τέντωμα των κοιλιακών μυών, άρση βαρών, τινάγματα, αναπηδήσεις και γρήγορες εναλλαγές της θέσης του σώματος.
Όταν κάνετε αερόβια άσκηση, αυξάνονται οι καρδιακοί παλμοί σας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος σε όλο το σώμα, οπότε και περισσότερο οξυγόνο στους μύες. Η κολύμβηση, το τρέξιμο, το γρήγορο περπάτημα, οι γυμναστικές ασκήσεις μέσα στο νερό και ο χορός είναι παραδείγματα αερόβιας άσκησης.
Στο 3ο τρίμηνο η έγκυος έχει «βαρύνει» αρκετά, αισθάνεται δυσφορία και το περπάτημα προτείνεται ως ιδανική άσκηση.

ΠΡΟΣΟΧΗ!
Αν έχετε κάποια πάθηση όπως καρδιοπάθεια ή υψηλή αρτηριακή πίεση ή αν αναπτύξετε μια πάθηση κατά την εγκυμοσύνη, τότε πρέπει να μιλήσετε με τους ιατρούς σας (καρδιολόγο και γυναικολόγο) προτού κάνετε οποιαδήποτε γυμναστική.

Η άσκηση στη διάρκεια της κύησης δεν επιτρέπεται όταν:
  • Η μητέρα εμφανίζει καρδιακή νόσο.
  • Υπάρχει πνευμονοπάθεια της εγκύου.
  • Υπάρχει κολπική αιμόρροια.
  • Η έγκυος εμφανίζει υπέρταση ή προεκλαμψία.
  • Εμφανίζεται υπολειπόμενη ανάπτυξη του εμβρύου.
  • Υπάρχει ιστορικό ανεπάρκειας τραχήλου ή έχει γίνει περίδεση τραχήλου.
  • Υπάρχει επιπωματικός πλακούντας.
  • Η έγκυος είναι βαριά καπνίστρια.
  • Υπάρχουν ορθοπεδικά προβλήματα.
  • Υπάρχει πολύδυμη κύηση.
  • Υπάρχει παχυσαρκία.
  • Συνυπάρχει αρρύθμιστος Σακχαρώδης Διαβήτης κύησης.
  • Υπάρχει ιστορικό επιληψίας.
  • Υπάρχει μεγάλη αναιμία.

Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε άσκηση συμβουλευτείτε το γυναικολόγο σας , τη μαία σας και τον κατάλληλα εκπαιδευμένο γυμναστή. Υπάρχουν μαίες εκπαιδευμένες σε μαθήματα yoga  και ειδικών ασκήσεων εγκυμοσύνης που μπορούν να βοηθήσουν την εγκυμονούσα να γυμνάσει το σώμα της με ασφάλεια. Η συνήθης πρακτική είναι η έναρξη με 15 λεπτά αεροβική γυμναστική 3 φορές την εβδομάδα, με σταδιακή αύξηση στα 30 λεπτά καθημερινά (εάν το επιθυμεί η έγκυος) ή στα 45 λεπτά για τις γυναίκες που ασκούνταν και πριν την εγκυμοσύνη.

διαθεσιμα αρθρα